Zatrucia

Zatrucie- jest to zaburzenie czynności życiowych spowodowane zadziałaniem na organizm trucizny.

Trucizną- nazywamy każdą substancję, która ma działanie szkodliwe na organizm.

Drogi przedostawania się trucizny do organizmu:

• przez przewód pokarmowy (drogą doustną)- trucizna może zostać zjedzona lub wypita (np. alkohol, grzyby, leki, przeterminowane jedzenie itp.). Trucizna działa wolniej, działanie toksyczne trucizny, zaczyna się wtedy, gdy wchłonie się ona do krwi. Można więc bezpośrednio po jej spożyciu szybko zareagować gdyż trucizna zalega w żołądku.
• drogą doodbytniczą- trucizna działa bardzo szybko (bardzo obfite krążenie)- z jelita grubego trucizna od razu wchłania się do krwi (czopki, wlewy doodbytnicze).
• drogą wziewną (oddechową)- dochodzi do zatrucia, gdy trucizna znajduje się w powietrzu. Trucizna działa bardzo szybko (najczęściej występują zatrucia czadem i dwutlenkiem węgla).
• podanie trucizny bezpośrednio do krwioobiegu- należy natychmiast podać leki dożylne.
• jednocześnie wieloma drogami- trucizna dostaje się jednocześnie wieloma drogami na raz (np. zatrucia środkami ochrony roślin, nieekologicznymi farbami, lakierami, cyjanowodorem)
• przez skórę- np. na skutek ukąszenia, polania środkiem chemicznym itp.

Najszybciej trucizna dostaje się do organizmu drogą dożylną a najwolniej doustną.

Działanie substancji toksycznych:

Każda substancja, która jest szkodliwa, może wyrządzić bardzo duże spustoszenie. Im dłużej jest w organizmie, tym powoduje większe spustoszenie. Niektóre zatrucia mają okres utajony (np. jadem kiełbasianym).

Najbardziej niebezpieczne są te trucizny, które powodują:

• uszkodzenie mózgu,
• zaburzenia rytmu serca (zaburzenie przewodnictwa),
• porażenie mięśni (tężec, jad kiełbasiany),
• niewydolność krążeniowo-oddechową.

Wszystkie trucizny (gdy są długo w organizmie) powodują poważne nieodwracalne zmiany w wątrobie i nerkach, które pełnią rolę filtracyjną.

PRZYCZYNY ZATRUĆ:

• lekkomyślność- np. grzybobranie (zbieranie grzybów, których się nie zna), ogrzewanie pomieszczeń niesprawnymi piecykami węglowymi lub gazowymi, przechowywanie silnych trucizn przy pokarmie
• pomyłka- przechowywanie leków przeterminowanych w nieoryginalnych opakowaniach
• nieświadomość- szczególnie zdarza się to wśród dzieci (biorą nieznane leki), należy więc leki i niebezpieczne środki przechowywać w miejscach niedostępnych dla dzieći.
• nadużycie- przedawkowanie leków z grupy narkotyków, alkoholu (spotykane u narkomanów i alkoholików)
• motywy kryminalne (zabójstwo), próby samobójcze- zamach na życie, ludzie świadomie dążą do zatrucia, zażywają dużą ilość środków uspokajających, lub nasennych, często popijając je alkoholem. Taka mieszanka powoduje śmierć, alkohol przyśpiesza i wzmacnia działanie tych leków.

OBJAWY ZATRUĆ:

a) objawy nieżytu żołądkowo-jelitowego (występujące przy zatruciu pokarmowym):

• bóle brzucha
• nudności
• wymioty
• biegunka
• stan podgorączkowy

b) objawy związane z zaburzeniem mózgu (zatrucie czadem, dwutlenkiem węgla, lekami)

• bóle głowy
• zawroty głowy
• senność
• zaburzenie widzenia
• zaburzenia świadomości
• zaburzenia równowagi

c) objawy związane z niewydolnością krążeniowo-oddechową:

• tachykardia
• bradykardia
• duszność
• sinica

d) objawy związane z zaburzeniami psychicznymi (np. po zatruciu alkoholem, przedawkowaniem narkotyków, grzyby halucynogenne):

• biała gorączka
• urojenia,
• omamy

Niebezpieczeństwa zatruć, które mogą prowadzić do zgonu:

• groźba wystąpienia wstrząsu (wstrząs toksyczny i hipowolemiczny)- bez odpowiedniej pomocy osoba we wstrząsie może umrzeć,
• utrata przytomności.

POMOC PRZEDMEDYCZNA PRZY ZATRUCIACH:

1. Należy jak najszybciej odłączyć osobę poszkodowaną od źródła trującego (jeśli trucizną jest gaz to należy pamiętać o własnym bezpieczeństwie)
2. Pomoc podstawowa- sprawdzić w jakim stanie jest osoba poszkodowana (przytomność, oddech, tętno). Jeśli nie ma oddechu to przystępujemy do RKO, jeśli osoba jest przytomna, ale ma problemy z oddychaniem to należy posadzić ją w pozycji wysokiej i obserwować.
3. Usunięcie trucizny z organizmu (jeśli jest to możliwe):

• drogą doustną przez wywołanie wymiotów, wcześniej podajemy osobie szklankę wody z dodatkiem łyżeczki soli, u dzieci może to być sok rozcieńczony wodą.
• wymiotów nigdy nie prowokujemy gdy:

- osoba jest nieprzytomna

- osoba nie jest w pełni świadoma

- gdy doszło do zatrucia środkami parząco-żrącymi.


4. Zabezpieczenie wszystkich środków, przedmiotów dookoła osoby poszkodowanej (informacja o tym czym osoba mogła się zatruć.