Rana

Rana – uszkodzenie ciągłości skóry, a często również głębszych tkanek lub narządów na skutek urazu mechanicznego. 

Rozróżnia się rany: 

- cięta - powstająca na skutek działania przedmiotów ostrych, jednak w odróżnieniu od rany kłutej jest ona zadana poprzez przeciągnięcie ostrza po powierzchni skóry, a nie wbicia. Rany cięte mogą być różnej szerokości i głębokości, czasami może dojść do przecięcia tkanek leżących poniżej skóry (np.ścięgien, naczyń krwionośnych).

- kłuta - charakteryzują się bardzo małą powierzchnią widoczną na skórze i poważnymi nieraz uszkodzeniami wewnętrznymi ciała. Jest ona głęboka i w jej wyniku mogą ulec uszkodzeniu narządy wewnętrzne, które mogą się skończyć późniejszymi powikłaniami. 


- postrzałowa - rana powstająca na skutek działania pocisków z broni palnej lub odłamków pocisków.

Wyróżnić można trzy rodzaje ran postrzałowych:

• styczna - powstała wskutek uszkodzenia zewnętrznej powierzchni ciała przez pocisk lub odłamek; wyglądem przypomina ranę szarpaną,
• ślepa - powstała wskutek działania pocisku lub odłamka, który naruszył skórę i tkanki wewnętrzne tworząc ranę wlotową i kanał a następnie utkwił wewnątrz ciała,
• przelotowa - powstała wskutek działania pocisku lub odłamka, który naruszył skórę i tkanki wewnętrzne tworząc ranę wlotową (mniejszą) i kanał a następnie opuścił ciało tworząc dodatkowo ranę wylotową (większą).

- tłuczona - rana powstała w następstwie uderzenia z dużą siłą narzędziem tępym lub tępokrawędzistym, bądź rana w skutek upadku lub uderzenia przez pojazd mechaniczny. Rana tłuczona może dotyczyć skóry jak i narządów wewnętrznych. 

- szarpana - rana powstająca w wyniku działania zakrzywionego narzędzia o tępej krawędzi, godzącego skośnie lub stycznie do powierzchni ciała. Ma nieregularny kształt i poszarpane, nierówne brzegi. Wskutek zakażenia wywołanego przez obecność zniszczonych, obumarłych tkanek rana goi się źle i pozostawia dużą bliznę.

- kąsana -  rana spowodowana ugryzieniem (ukąszeniem) przez zwierzę. Postać zewnętrzna rany jest często odwzorowaniem szczęki zwierzęcia (zespół ran kłutych) lub w niektórych przypadkach jest to rana szarpana. W przypadku takim należy niezwłocznie upewnić się, czy dane zwierzę było szczepione przeciw wściekliźnie. Jeżeli nie było, lub nie ma na to całkowitej pewności, należy podać poszkodowanemu zastrzyk surowiczny przeciw wściekliźnie.

Wszystkie rany należy opatrzyć, aby zapobiec zakażeniu tkanek. Najczęściej używanym do tego celu środkiem jest woda utleniona. Jodyna może służyć jedynie do odkażenia skóry wokół rany. Jeżeli rana jest głęboka, występuje obfite krwawienie to należy zastosować opatrunek uciskowy oraz zgłosić się do lekarza. W takim przypadku konieczne może być chirurgiczne zaopatrzenie (zeszycie) rany, aby umożliwić prawidłowe jej gojenie.